Αλάτι, ο ρόλος του στη διατροφή και οι επιπτώσεις στην υγεία.

Το αλάτι πάντα είχε μεγάλη αξία για τον άνθρωπο.  Οι αρχαίοι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν γύρω από αυτό χάρη στην αξία του ως

1. αντισηπτικού 
2. συντηρητικού για τα τρόφιμα, 
3. νόμισμα. 

Σήμερα το αλάτι εξακολουθεί να είναι σημαντικό τόσο για την οικονομία των χωρών που το παράγουν όσο και για τη μαγειρική .Το αλάτι είναι εθιστικό: Η  βιομηχανία τροφίμων το χρησιμοποιεί για να κάνει τα προϊόντα της ελκυστικά, ακαταμάχητα και κατ’ επέκταση εθιστικά. 
Έρευνες δείχνουν ότι πιο εύκολα κόβει κανείς τη ζάχαρη παρά το αλάτι. Για την υγεία μας όμως είναι πολύτιμο ή μήπως είναι επικίνδυνο;

Το αλάτι είναι καλό για την υγεία γιατί.

Το αλάτι -το χλωριούχο νάτριο - είναι μαζί με το κάλιο ηλεκτρολύτες ουσιαστικής σημασίας για τη ζωή, ενώ είναι μεταξύ άλλων υπεύθυνα και για τη ρύθμιση της ισορροπίας των υγρών και του pH του οργανισμού μας.

Το νάτριο διευκολύνει τη μεταφορά θρεπτικών ουσιών στο εσωτερικό των κυττάρων.

Το αλάτι είναι κακό για την υγεία γιατί.

Το νάτριο-αλάτι, όταν υπάρχει σε αυξημένες ποσότητες στον οργανισμό, μέσα από περίπλοκους μηχανισμούς δημιουργεί κατακρατήσεις υγρών και κυρίως αναγκάζει τον όγκο του αίματος που κυκλοφορεί στα αγγεία να αυξάνεται, οδηγώντας κατ’ επέκταση σε αύξηση και της αρτηριακής πίεσης 

Το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο λόγω της μεγάλης ποσότητας αλατιού που καταναλώνουμε. 

Οι περισσότεροι καταναλώνουμε 12,5 γραμμάρια αλάτι καθημερινά, όταν οι ειδικοί επιτρέπουν μόνο 3 γραμμάρια 

Σύμφωνα με έρευνες,

Το αλάτι παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας. Τα παιδιά που καταναλώνουν περισσότερο νάτριο τείνουν να πίνουν περισσότερα αναψυκτικά, να παίρνουν πολλές θερμίδες και να έχουν υψηλότερη πίεση από τα συνομήλικά τους. 

Όταν τρώμε ένα αλατισμένο γεύμα τα αγγεία μας παρουσιάζουν δυσκαμψία μέσα σε μόλις μισή ώρα. Η δυσκαμψία αυτή έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται η ροή του αίματος στις κεντρικές αρτηρίες και η πίεση.

Η  παρατεταμένη δυσκαμψία από τη συνεχή κατανάλωση αλατιού επιφέρει τελικά και μόνιμες αλλοιώσεις στα αγγεία. 

Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού μπορεί να συνδέεται με την εμφάνιση καρκίνου του στομάχου, την οστεοπόρωση ή και την επιδείνωση του άσθματος.

Πόσο  αλάτι πρέπει να καταναλώνουμε τελικά;

Το νάτριο βρίσκεται σε αφθονία στη φύση, στις τροφές , άρα δεν χρειαζόμαστε επιπλέον αλάτι. 

Η συνιστώμενη ημερήσια δόση δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 2,5 με 3 γρ. Νατρίου ή (6 γρ. αλατιού, περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού) και να μειώνεται στο μισό κουταλάκι για όσους εμφανίζουν πρόβλημα υπέρτασης. 

Η υπερκατανάλωση αλατιού είναι μια σύγχρονη διατροφική μάστιγα 

Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουμε το λάθος να θεωρούμε ότι αν δεν προσθέτουμε αλάτι στο φαγητό μας δεν καταναλώνουμε σχεδόν καθόλου. 

Η σκληρή πραγματικότητα: το πολύ αλάτι της διατροφής μας είναι το κρυμμένο σε έτοιμα ή συσκευασμένα τρόφιμα, ακόμα και σε κάποια που έχουν γλυκιά γεύση (π.χ. μπισκότα, κρουασάν, ντόνατς)

Στις Η.Π.Α. εκτιμάται ότι το 75-80% του αλατιού καταναλώνεται μέσω των τροφίμων του εμπορίου.

Η βιομηχανία της επεξεργασμένης τροφής βασίζεται στο αλάτι

Τα πιο αλατισμένα τρόφιμα 

Φορτωμένα με αλάτι είναι αρκετά προϊόντα γνωστών εταιρειών.

Σε έρευνες, οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι όσο πιο γνωστή ήταν η εταιρεία παρασκευής τόσο υψηλότερα ήταν τα επίπεδα αλατιού του προϊόντος. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις άγγιζαν το διπλάσιο συγκριτικά με προϊόντα που παρασκευάζονταν από τα ίδια τα σουπερμάρκετ.

Ιδού τα πιο αλατισμένα προϊόντα: 

Όλες οι επεξεργασμένες τροφές, το ψωμί και διάφορα προϊόντα φούρνου, προϊόντα κρέατος, αλλαντικά, δημητριακά

 πρωινού, όλα τα τυριά, βούτυρο και προϊόντα  επάλειψης, 

έτοιμα και κονσερβοποιημένα γεύματα, συσκευασμένες σούπες, πίτσες, 

 σνακ (πατατάκια, γαριδιάκια) και ελιές

Ας δούμε κάποια παραδείγματα

1 κουταλιά κέτσαπ:178 mg (0.18 γραμμάρια αλάτι)
Μπισκότο σοκολάτας: 38 mg (0.038 γρ)
Ντόνατ: 257 mg (0,257 γρ)
Κρουασάν βουτύρου: 750 mg (0,750 γρ)
1 μερίδα τηγανητές πατάτες: 335 mg. ( 0,335 γρ)
Τσίζμπεργκερ με μπέικον και κέτσαπ: 1.177 mg (1,18 γρ)
1 λουκάνικο Φρανκφούρτης (45 γρ.): 441 mg (0,441 γρ)
2 φέτες σαλάμι αέρος (30 γρ.): 555 mg (0,55 γρ)
Τυρί Φέτα (45 γρ) : 450 mg (0,45γρ)